تصمیم گیری برای تولید فولاد در ایران، از سال 1306 شمسی آغاز شد. در آن زمان احداث ریل قطار و ایجاد راه آهن، نیازمند فولاد بود که مسلما هزینه های زیادی داشت.
این پروژه از سال 1306 تا 1328 با موفقیت پیش رفت، اما در نهایت به دلیل کمبود بودجه متوقف شد. پس از کودتای 28 مرداد و انعقاد قرارداد بین ایران و آلمان، پروژه احداث راه آهن مجددا شروع شد.
بر اساس مدارک ثبت شده پس از بسته شدن این قرارداد، آلمان دستگاه های مورد نیاز برای احداث کارخانه تولید فولاد را در اختیار ایران قرار داد و کارخانه فولادسازی در سال 1329 در شهر کرج به طور رسمی تاسیس شد.
پس از وقوع جنگ جهانی دوم، آلمان خاک ایران را ترک کرد و به دلیل کمبود بودجه، نیروی انسانی و عدم همکاری از سوی بانک جهانی، پروژه تولید فولاد در ایران دوباره متوقف شد.
در نهایت دولت ایران در سال 1342 با همکاری کشور سوئد، اولین کارخانه تولید محصولات فولادی را در شهر اهواز احداث کرد. به این ترتیب، تاریخچه تولید فولاد در ایران تکمیل شد و این رویای دیرینه تحقق پیدا کرد. تولیدات این کارخانه بیشتر شامل تجهیزات جنگی و محصولات مورد استفاده در راه آهن بود.
کارخانه اهواز تا سال 1383، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در جهان مشغول به فعالیت بود تا اینکه به دلیل مشکلات سیاسی و تحریم ها، فعالیت آن در سراشیبی قرار گرفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1358، شرکت ملی فولاد ایران با نام اختصاری NISCO از ترکیب شرکت های صنعتی تاسیس شد. NISCO تا سال 1379 به عنوان بزرگترین و تنها شرکت فولاد در ایران مشغول به فعالیت بود.
در سال 1379، شرکت ملی فولاد ایران به دلیل تاسیس وزارتخانه ایمیدرو، به زیر مجموعه آن تبدیل شد. این دو شرکت با همکاری یکدیگر به بررسی پروژه های مهم کشوری و نظارت بر تمام مراحل فولاد سازی، از تولید تا بازاریابی و فروش آن پرداختند.
امروزه با وجود تمام فراز و نشیب های دوران گذشته، فولاد سازی در ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. البته هنوز هم تحریم ها و مشکلات سیاسی زیادی بر سر راه این صنعت وجود دارد؛ اما هیچکدام مانع رشد و شکوفایی آن در ایران نمی شود. صحت این موضوع را می توان از طریق رشد 9/9 درصدی، در دوران کرونا متوجه شد؛ همان روزهایی که اقتصاد و تولید اکثر کشورهای جهان با مشکل مواجه بود.
در سال 2017، ایران با تولید بیش از 21 میلیون تن فولاد خام و رشد 0.3 درصدی نسبت به سال 2016، موفق به کسب رتبه چهاردهم فولادسازی در جهان شد. همچنین در سال 2020، ایران جز برترین فولادسازان جهانی قرار گرفت و بیش از 9 میلیون تن شمش فولادی تولید کرد.
با وجود تمام مشکلات از قبیل تحریم ها، فراگیری بیماری کرونا و رکود اقتصادی، پیش بینی می شود که ایران تا سال 1404 به تولید بیش از 55 میلیون تن فولاد در سال برسد و 15 تا 20 میلیون تن به صادرات اختصاص پیدا کند
با بررسی تاریخچه تولید فولاد در ایران، به این نتیجه رسیدیم که با پشت سر گذاشتن تمام مشکلات و موانع، امروزه ایران به یکی از بزرگترین فولاد سازان جهانی تبدیل شده است.
تاج...
